ÜRTİKER (KURDEŞEN)
Deri ve mukozalardaki küçük damarlardan çevresindeki bitişik dokuya kanın sıvı (plazma ) kısmının sızması sonucu oluşan ve kısa süren şişlikler ile seyreden hastalıktır.Hastalık deride kızarık, kaşıntılı,kabarık döküntüler oluşturur.(Kızaran,Kabaran,Kaşınan,Kaybolan döküntüler,4K belirtisi) Döküntüler 2-3 mm den 10-20 cm büyüklüğe kadar olabilir.Hastalık en sık gövdede olmak üzere,vücudun her yerine yerleşebilir.Ataklar çoğunlukla geceleri ortaya çıkar.
Ürtikerin oluşmasında birçok faktör etkilidir.Opium alkolidleri, aspirin,nonsteroidal antienflamatuar ilaçlar kontrast maddeler, kimi kan ürünleri ürtikere neden olabilirler. Deniz ürünleri,çilek gibi bazı yiyecekler,gıda katkı maddeleri,fiziksel ajanlar ürtikere neden olabilirler.Bunların dışında ürtiker oluşumunda çeşitli tetikleyici faktörlerin rol oynadığı bildirilmektedir.Enfeksiyonlar (idrar yolu,boğaz enfeksiyonları),parazitozlar (bağırsak parazitleri,idrar yolu parazitleri)dır.Kimi iç hastalıkları ürtiker ile birlikte seyredebilmektedir.Bunlar; sistemik lupus eritematozus,poliarteritis nodosa ,hipertiroidi, hipoporatroidi,lösemi, lenfoma,akciğer, kolon ve meme kanseridir.Psikolojik bozukluklar ve stres ürtikere sebep olabilir ya da alevlendirebilir.
Ürtikerde belirtiler 6 haftadan kısa ise akut,6 haftadan uzun sürerse kronik ürtiker olarak tanımlanır.Ürtikerin klasik tipi dışında anjionörotik ödem, (yüz ve gözlerin şişmesi),fiziksel ürtiker (soğuğa bağlı,basınca bağlı,sıcağa bağlı,güneşe bağlı temas bölgelerinde ürtiker lezyonları oluşması),kontakt ürtiker (kimsayal ajanlar gibi alerjenlerle temas sonucu temas bölgelerinde ürtiker lezyonları oluşması).kolinerjik ürtiker (egzersiz sonrası ürtiker lezyonları oluşması)şeklinde farklı tipleri de vardır.